Arbitraj, girişimciler için büyük önem taşımaktadır. Birçokları için bir anlam ifade etmese de özellikle girişimcilere kazanç sağlayan bir yöntem olarak öne çıkıyor. Risksiz olarak kar etmek isteyenler bu yöntemi tercih ediyorlar. Bu yazımızda arbitraj ile ilgili detaylı bilgiyi bulabilirsiniz.
İçerik Başlıkları
Arbitraj Nedir?
Arbitraj, piyasalar arası dengesizlikten fayda ve kazanç sağlama durumudur. Farklı piyasalarda işlem gören menkul kıymet, para veya değerli varlıkların fiyatlarının farklı olduğu durumlarda, eş zamanlı olarak düşük fiyatlı piyasadan alınıp, yüksek fiyatlı piyasada satma işlemine arbitraj denmektedir. Burada temel amaç risk almadan kazanç sağlamaktır.
Teoride risksiz işlem yapıp, kazanç sağlamak mümkün ve kolay gibi görünse de pratikte oldukça çok zordur. Günümüz teknolojisinde bütün piyasalar iç içe girdiğinden, global bir hal aldığından, bilgi paylaşımları çok hızlı yapılmaktadır. Bu nedenle herhangi bir piyasada yanlış fiyatlamayı yakalamanız çok zordur.
Geleneksel piyasalarda arbitraj zor hale gelince, girişimciler algoritmik yazılımlarla menkul kıymet piyasasına yöneldiler. Kullanılan algoritmik yazılımlar, farklı piyasalarda işlem gören aynı menkul kıymetle ilgili bir fırsat oluştuğunda, aynı anda her iki borsaya birden emir gönderiyor. Böylece risksiz arbitraj yapmış oluyorsunuz.
Arbitraj işlemini yapan kişiye arbitrajcı deniliyor. Bu işlemden kazanç sağlayabilmeniz için düşük fiyatlı piyasadan alıp, yüksek fiyatlı piyasaya eş zamanlı olarak satış gerçekleştirmeniz gerekiyor. Aldığınız fiyat ile sattığınız fiyat arasındaki fark sizin kazancınız oluyor.
Arbitraj Örnekleri
Gelişen teknoloji ve internet sayesinde günümüz piyasa koşullarında insan gücü ile arbitraj yapmak çok zordur. Buna rağmen belirli parametreleri uygulayarak bunu gerçekleştirmeniz mümkündür. Örneğin; itibari para ve menkul kıymetlerde arbitraj yapabilirsiniz.
İtibari Para (Fiat Para) ile Arbitraj;
Volatilitenin (piyasa oynaklığı) arttığı zamanlarda teorik olarak arbitraj yapabiliyorsunuz. Örneğin; Euro/TL – Dolar/TL kuru euro/dolar fiyatını vermektedir. Euro/dolar fiyatı üzerinden arbitraj yapmak neredeyse imkansız olarak görülmektedir. Fakat işin içine Türk Lirası girdiğinde, bunu mümkün kılabiliyorsunuz. Bunun için fiyat tablosunu sürekli takip etmeniz gerekiyor.
Menkul Kıymet ile Arbitraj;
Altın emtiası üzerinden arbitraj yapabilirsiniz. Altın, hemen hemen bütün borsalarda işlem gördüğünden, doğru bir finansal üründür. Altın, uluslararası piyasalarda dolar üzerinden işlem görmektedir. Buna rağmen yerel borsalarda yerel para birimleriyle işlem görüyor. Örneğin, Borsa İstanbul çatısı altında gram/TL kontratı işlem görmektedir. Sonuç olarak iki yerel borsa belirleyip, her iki borsada yerel para biriminden işlem gören aynı ürünü dolara çevirip, alım yapabilirsiniz. Alım ile satım işlemini eş zamanlı yapmanız gerektiğini unutmayınız.
Herkes Arbitraj Yapabilir mi?
Piyasaların global bir hal aldığı günümüzde arbitraj yapmak neredeyse imkansız hale gelmiştir. Arbitrajı daha ziyade piyasaya hakim, deneyimli yatırımcılar denemektedir. Piyasalara yeni giren ve bu işe yeni başlayan yatırımcılar/girişimciler eş zamanlı işlem yapmakta zorlandıklarından, arbitraj işlemleri onlara uygun gelmemektedir.
Arbitraj işlemini, portföy veya zenginlik yönetimi yapan şirketler yapmaktadır. Bunu yapabilmek için de özel yazılımlar düzenliyorlar. Düzenledikleri algoritmalarla arbitraj durumunu görüp, buna göre işlem yapıyorlar.
Arbitraj İşlemi Hangi Ürünlerde Yapılmaktadır?
Girişimciler daha ziyade altın ve döviz piyasalarında arbitraj işlemini yapıyorlar. Bunun nedeni de her ülkenin birden fazla altın ve döviz borsalarının olmasıdır. Bu borsalarda da fiyat dengesizliği oluşabilmektedir. Bunu yakalayan arbitrajcılar da fırsatı kazanca çevirebiliyorlar. Altın ve döviz borsalarındaki fiyat dengesizliği, arbitraj imkanı doğurmaktadır. İşlem yeri borsa olduğundan risksiz kazanç sağlıyorsunuz.
Diğer yatırım ürünlerinde fiyat dengesizliği fazla oluşmadığından arbitraj için avantajlı değillerdir. Çünkü kazanç fazla olmamaktadır. Bu nedenle deneyimli arbitrajcılar, altın ve döviz piyasalarını yakından takip ederek, arbitraj fırsatını kovalıyorlar.