Atomic Swap (Atomik Takas) Nedir?
Atomik Swap, merkezi bir pazara veya diğer aracılara ihtiyaç duymadan farklı kripto para birimlerinin alım satımını sağlayan akıllı sözleşmelere dayalı bir teknolojidir. Atomlar arası zincir değişimi olarak da bilinen atomik takaslar, farklı blok zinciri ağlarında çalışıyor olsalar bile bir kripto para biriminin diğeriyle alım satımını içermektedir.
Atomik takas kavramı ilk olarak 2013 yılında Tier Nolan tarafından tanımlanmıştır. Bu kavram, bağımsız tarafların kripto para birimlerini doğrudan adreslerinden (veya kripto para cüzdanlarından) takas etmesine izin verecek yenilikçi bir teknik olarak sunulmuştur. Tier Nolan genellikle atomik takasların yaratıcısı olarak kabul edilse de, zincirler arasında eşler arası alım satım yapma fikri bundan önce zaten bir tartışma konusu olarak gündeme gelmişti. 2012 yılında Daniel Larimer birçok kişi tarafından atomik takas teknolojisinin prototipi olarak kabul edilen P2PTradeX adlı güvenilir bir borsa protokolünü sunmuştur.
Atomik takas kullanmanın ana avantajlarından biri, kullanıcıların herhangi bir noktada özel anahtarlarını sağlamaları veya kullanmaları gerekmediği için güvenliktir. Bu teknolojinin bir başka avantajı, merkezi borsalara gerek olmaması ve bunun sonucunda (depozito, para çekme veya alım satım ücreti olmadığı için) çok daha düşük maliyetler ile alım satım yapılabilmesiyle bağlantılıdır.
Atomik takaslar dolandırıcılığa karşı dirençli ve korumalıdır çünkü bir tarafın diğerini gasp etmesinin bir yolu bulunmamaktadır. Başka bir deyişle, sözleşmeler son tarihlere bağlıdır ve katılımcıların önceden tanımlanmış bir süre içinde atomik takası kapatmasını veya iptal etmesini gerektirmektedir. Bu nedenle bir atomik takas ancak her iki taraf da geçerliliğini onaylarsa tamamlanır. Onay kriptografik özet fonksiyonları kullanılarak yapılmaktadır.
Örneğin, Ali’nin 5 Bitcoin’i olduğunu ve bunları ETH’’larla takas etmek istediği varsayılsın. Aynı zamanda ETH’’ları olan Murat da takas yapmak istiyor. Atomik takas teknolojisini kullanarak üçüncü bir tarafa gerek duymadan eşler arası alım satım işlemi gerçekleştirebilirler. Bu, temelde ayrı blok zincirlerinde çalışan iki farklı coinin herhangi bir müdahale olmaksızın alınıp satılabileceği anlamına gelmektedir.
Atomik takaslar, merkezi likidite havuzlarına dayanan Uniswap gibi Otomatik Piyasa Yapıcı (Automated Market Maker) DEX’lerinde alım satıma için merkezi olmayan bir alternatif sunmaktadır. Atomik takas destekli en popüler DEX’lerden biri olan AtomicDEX, kripto paraların alım satımı için gerçek bir eşler arası emir defteri sistemi sağlamaktadır.
Atomik takaslar, bir takas gerçekleştiğinde her iki taraf da istedikleri fonları alacak ve her iki taraf da işleme başladıkları fonları elinde tutacak şekilde tasarlanmıştır. Atomik takaslar dijital varlıkların alım satımlarını olabildiğince güvenli hale getiren bir sistemdir.
Sözlük
Atomik Takas: Bir kripto para birimi almak veya satmak için kullanıcının merkezi bir borsaya ihtiyaç duymaksızın özel olarak tasarlanmış bir akıllı sözleşme kullanarak transferi gerçekleştirebilmesi olayıdır.