İçerik Başlıkları
CEX (Centralized Exchange) Nedir?
CEX (Merkezi Borsalar), belirli bir merkeze bağlı, bir yönetim kadrosu olan ve Blockchain tabanlı kripto para yatırımı yapılabilen borsalar olarak adlandırılmaktadır.
Borsalar genellikle bir emir defteri tutarak kullanıcılar arasındaki işlemleri kolaylaştırmaktadır. Emir defterleri de alıcı ve satıcıların emirlerinin gönderildiği, açık ve sıralı şekilde görülebilen yerdir. Bütün alım ve satımlar emir defteri üzerinden gerçekleştirilir. Geleneksel piyasalara benzer olarak kripto para piyasalarında da emirler, belirli bir miktarda belirli bir kripto para birimini belirli bir fiyattan satın alma veya satma talepleri olarak ifade edilmektedir. CEX’ler, kullanıcılarından gelen alım satım emirlerini toplamakta ve ardından ilgili alış ve satış emirlerini eşleştirmek ve yürütmek için özel bir yazılım kullanmaktadırlar.
Daha çok CEX olarak ifade edilen merkezi borsalarda listelenecek olan kripto paralar, bu kripto paraların hangi paritelerde listeleneceği, komisyon ücretleri ve yatırımcılara dair alınacak kararlar bir merkez ve bir yönetim kadrosu tarafından belirlenmektedir. Merkezi borsalarda yatırımcılar fonlarını borsaya yatırdıklarında, borsa bu varlıkların gözetimini üstlenmekte ve alım satım yapanlara karşılık gelen miktarda IOU (Intersection over Union) (Blockchain üzerinde üretilen ve baz alınan kripto paranın değerine eşdeğer bir token türevi) vermektedir. Borsalar emirler işleme alındığında ve kripto paralar alıcı ve satıcı arasında el değiştirirken her kullanıcının IOU’larını dahili olarak izlemekte ve bunları yalnızca fonların çekildiği anda gerçek para birimine dönüştürmektedir.
CEX’lerin Avantajları Nelerdir?
2022 itibariyle merkezi borsalar, kripto para borsaları için en yaygın çalışma şekli halini almaktadır. Bilinen bütün büyük kripto para borsaları merkezi borsalardan oluşmaktadır.
- İşlemlerin tek bir merkezi noktadan yapılmasının hızı ve maliyet verimliliği,
- Düşük komisyon ücretleri,
- Müşteri temsilcilerinin bulunması ve bir sorunla karşılaşıldığında yetkili birisiyle iletişim kurabilme,
- Genel arayüzlerinin basit olması ve kullanım kolaylıkları gibi özellikler merkezi borsaları, yatırımcılar için kripto para yatırımı yapmak adına daha uygun bir yer haline getirmektedir.
CEX’lerin Dezavantajları Nelerdir?
CEX’lerin merkezi bir varlığa dayanması bazı dezavantajlara yol açmaktadır. Maddeler halinde sıralamak gerekirse;
- Merkezi borsalarda hem para hem de kripto paraların yatırma ve çekme işlemlerine limit bulunması,
- Belli bir işlem limiti sonrası kimlik doğrulama zorunluluğu,
- Kişisel verilerin paylaşılması zorunluluğu,
- Zaman zaman çeşitli güncellemeler ile borsanın erişime kapatılması,
- Yatırma ve çekme işlemlerinin bazı durumlarda yapılamaması veya geç yapılması gibi durumlar merkezi borsaların dezavantajları olarak görülmektedir.
Sözlük
CEX (Merkezi Borsalar): Kişi ve kurumlar tarafından kurulan, bu kurumlar tarafından işletilen ve denetlenen kripto para alım-satım platformlarına verilen isimdir.