Akıllı Sözleşme (Smart Contract)

Akıllı Sözleşmeler (Smart Contract) Nedir?

Akıllı Sözleşme (Smart Contract), iki kişi arasında gerçekleşecek olan işlemi, hiçbir müdahale olmadan sözleşmenin şartlarının doğrudan koda işlendiği, kendi kendini yürüten bir sistem olarak bilinmektedir.

Kod ve içerdiği anlaşmalar, dağıtılmış, merkezi bir otoriteye bağlı olamayan bir Blockchain ağında bulunmaktadır. Kod yürütmeyi kontrol etmekte, işlemler izlenebilmekte ve geri alınamamaktadır. Nick Szabo ilk olarak 1990’larda akıllı sözleşmeleri, protokolleri kullanıcı arayüzleriyle (UI) birleştirerek bilgisayar ağlarını resmileştiren ve güvence altına alan bir program olarak tanımlamaktadır.

 

Akıllı Sözleşmeler Ne İşe Yarar ?

Akıllı sözleşmeler merkezi bir otoriteye, yasal sisteme veya harici yaptırım sistemine ihtiyaç duymadan farklı anonim kişiler arasında işlemlerin ve anlaşmaların güvenilir yürütülmesine izin vermektedir.

Temelde takas mantığı üzerine icat edilmiş ve kurulmuş olan otomat makineleri akıllı sözleşmelerin atası olarak kabul edilmektedir. Blok zincirinde ağ içinde gömülü olan akıllı sözleşmeler, herhangi bir anlaşmanın sözleşme şartlarının güvenilir ve üçüncü tarafın müdahalesi olmadan otomatik olarak gerçekleşmesini ve uygulanmasını sağlamaktadır.

Kripto para birimleri ekosisteminde akıllı sözleşmeler, bir Blockchain üzerinde çalışan bir uygulama olarak tanımlanan, belirli bir dizi kural tarafından uygulanan dijital bir anlaşma olarak çalışmaktadırlar. Bu kurallar, tüm ağ düğümleri (node’ları) tarafından çoğaltılan ve yürütülen bilgisayar kodu tarafından önceden tanımlanmaktadır.

Blockchain akıllı sözleşmeleri, söz konusu güven gerektirmeyen protokollerin oluşturulmasına izin vermektedir. Bu durum iki tarafın birbirini tanımak veya güvenmek zorunda kalmadan Blockchain aracılığıyla sözleşmelerde bulunabileceği anlamına gelmektedir. Gereken şartlar yerine getirilmezse sözleşme kendiliğinden uygulanmamaktadır. Bunun dışında akıllı sözleşmelerin kullanılması aracılara ihtiyaç olmadan operasyonel maliyetleri önemli ölçüde azaltmaktadır.

Bitcoin protokolü uzun yıllardır akıllı sözleşmeleri destekliyor olsa da, Ethereum’un yaratıcısı Vitalik Buterin tarafından popüler hale getirilmiştir. Bununla birlikte blok zinciri akıllı sözleşmeleri uygulamak için farklı bir yöntem sunulabilmektedir. Blockchain teknolojisi büyüdükçe ve yaygınlaştıkça, akıllı sözleşmelerde bir çok alanda işimizi kolaylaştırmada büyük etkiye sahip olacaktır.

 

Sözlük
Akıllı sözleşmeler (Smart Contracts):
Blockchain teknolojisi üzerinde çalışan ve kişiler arasında işlemlerin güvenilir yürütülmesine olanak sağlayan dijital bir anlaşmadır.