İçerik Başlıkları
Arbitraj Nedir?
Arbitraj (Arbitrage), fiyat farklarından yararlanarak birden çok piyasada risksiz bir şekilde kar elde etmek amacıyla gerçekleştirilen varlık alıp satma işlemidir.
Arbitrajın ortaya çıkmasının nedeni piyasalardaki verimsizliklerden kaynaklanmaktadır. Bu durum, belirli bir varlığın, her iki piyasada tam olarak aynı varlığı (veya çok benzer olanları) sunmasına rağmen, farklı yerlerde farklı işlem fiyatları sunabileceği anlamına gelmektedir. Örneğin bir yatırımcı belirli bir varlığı bir piyasada satın alabilir ve aynı varlığı başka bir piyasada daha yüksek bir fiyattan hızla satabilmektedir.
Finansal piyasalarda arbitraj, farklı piyasaların benzer veya özdeş varlıklar arasında önemli fiyat farklılıkları yaratmasını engellediği için genellikle temel bir güç olarak kabul edilmektedir. Bu nedenle, arbitraj uygulaması küçük fiyat farklılıklarına dayanır ve sonuç olarak fiyat yakınsamasına neden olma eğilimindedir. Bu yakınsamanın meydana gelme hızı, genel piyasa etkinliğinin bir ölçüsü olarak kullanılabilir. Finansal piyasalarda her varlık tüm borsalarda aynı fiyata sahip olacağından, mükemmel derecede verimli bir piyasa hiçbir arbitraj fırsatı sunmamaktadır.
Arbitraj, doğru yapıldığında geçici fiyat farklılıklarından yararlanmanın risksiz bir yolu olarak düşünülebilir. Yine de alım satım botlarının her türlü pazarda çalıştığını ve birçoğunun arbitraj fırsatlarından yararlanmak için özel olarak tasarlandığını unutmamak gerekir. Bu nedenle arbitraj alım satımı stratejiye ve uygulamaya bağlı olarak bazı riskler sunmaktadır.
Kripto para piyasalarında arbitraj fırsatlarından yararlanmanın en iyi yolu blok zinciri işlemlerine bağlı kalmaktan kaçınmaktır. Örneğin bir yatırımcı iki farklı borsada Bitcoin ile arbitraj yapmak isterse, o yatırımcının her iki platformda da hesabı olması gerekmektedir. Ek olarak yatırımcıların her iki hesapta alım satım işlemleri yapabilmelerini sağlamak için yeterli paraya sahip olmaları gerekmektedir.
En az on farklı türde arbitraj stratejisi olmasına rağmen, yatırımcılar genellikle daha geleneksel olan ve saf arbitraj olarak bilinen arbitraj türünü tercih etmektedir. Bu strateji, spekülasyondan ziyade piyasa verimsizliklerinin ve fiyat farklılıklarının keşfedilmesine dayandığından genellikle düşük riskli bir yaklaşım olarak kabul edilmektedir.
Daha az popüler olan bir başka yöntem de birleşme arbitrajı (veya risk arbitrajı) olarak adlandırılır ve adından da anlaşılacağı gibi bir varlığın fiyatını etkileyecek gelecekteki bir olay beklentisine dayanan, oldukça spekülatif bir yaklaşımdır. Bu, örneğin şirket satın almalarını, birleşmelerini veya iflas başvurularını içerebilmektedir.
Arbitrajı Anlamak
Arbitraj; herhangi bir hisse senedi, emtia veya para biriminin bir piyasada belirli bir fiyattan satın alınabileceği ve aynı anda başka bir piyasada daha yüksek bir fiyattan satılabileceği durumlarda kullanılmaktadır. Bu durum yatırımcı için risksiz bir kâr fırsatı yaratır.
Arbitraj, fiyatların uzun süreler boyunca gerçeğe uygun değerden önemli ölçüde sapmamasını sağlamak için bir mekanizma sağlamaktadır. Gelişen teknoloji ile birlikte piyasadaki fiyat hatalarından kazanç sağlamak son derece zor hale gelmiştir. Birçok yatırımcı benzer finansal araçlardaki dalgalanmaları izlemek için ayarlanmış bilgisayar sistemlerine sahiptir. Herhangi bir verimsiz fiyatlandırma kurulumuna genellikle hızlı bir şekilde müdahale edilmekte ve genellikle birkaç saniye içinde fırsat ortadan kaldırılmaktadır.
Arbitraj Neden Önemlidir?
Arbitraj işlemini gerçekleştirmek isteyen yatırımcılar, kâr elde etme sürecinde finansal piyasaların verimliliğini artırmaktadır. Bir varlığı alıp satarken aynı veya benzer varlıklar arasındaki fiyat farkları daralır. Daha düşük fiyatlı varlıklar teklif edilirken, daha yüksek fiyatlı varlıklar satılır. Bu şekilde arbitraj piyasa fiyatlandırmasındaki verimsizlikleri gidermekte ve piyasaya likidite katmaktadır.
Sözlük
Arbitraj: Aynı anda birden çok piyasada işlem gören bir varlığın fiyat farklarından yararlanmak ve risksiz kar elde etmek amacıyla alınıp satılması işlemidir.