Bitcoin, dijital bir para birimi olmasına rağmen arzı sınırlıdır. Yani, Bitcoin üretimi 21 milyonu bulduktan sonra bir daha üretilmeyecek. Bitcoin’de iki temel kıtlık kavramı bulunuyor. Birincisi arzın sınırlı olması ikincisi de yarılanma mekanizmasıdır. Sistem her blok eklenmesine belirli miktarda Bitcoin veriyor. Bunu da aynı miktarda vermiyor. Belirli dönem sonunda yarıya indirerek devam ettiriyor. Bu yazımızda Bitcoin yarılanması hakkında detaylı bilgiyi bulabilirsiniz.
İçerik Başlıkları
Bitcoin Yarılanması (Halving Nedir?)
Bitcoin blok zincirine yeni blokların eklenmesi ortalama 10 dakika sürmektedir. Sistem de zincire eklenen her blok için şimdilik 6.25 Bitcoin veriyor. Sistemin verdiği Bitcoin’e Blok Ödülü deniliyor. Bu blok ödülü her dört yılda bir yarılanıyor. Buna da Bitcoin yarılanması, Halving veya Bitcoin blok ödülü yarılanması deniliyor.
Bitcoin’e yarılanma uygulanmasının en önemli sebebi, kripto paranın sınırlı olmasıdır. Bitcoin üretimi 21 milyona geldiğinde artık üretilmeyecektir. Bu nedenle ortalama her dört yılda bir üretim yarıya düşerek, zaman kazanılmış oluyor. Blok yarılanması her dört yılda bir 210 bin blokta bir olmaktadır. Buna göre 2140 yılına kadar Bitcoin üretilebileceği öngörülüyor.
Bitcoin Yarılanma Tarihleri
Satoshi Nakamoto, Bitcoin’i ürettiğinde ilk bloğunu 2009’da kurmuştur. Bundan sonraki bloklar bu başlangıç bloğunun üzerine kurularak günümüze kadar geldi.Satoshi Nakamoto’nun ilk ürettiği blokta ödül olarak 50 Bitcoin üretilmiştir. Fakat bu ödül, Nakamoto tarafından kullanılamaz şekilde üretilmiştir. İlk yarılanma 2012’de yapıldı. Bu tarihten itibaren ödül olarak 25 Bitcoin dağıtılmaya başlandı.
İkinci blok yarılanması 2016’da gerçekleştirildi. Aynı şekilde ödül yarıya indirilerek 12,5 Bitcoin verilmeye başlandı. Mayıs 2020’de de üçüncü blok yarılanması yaşandı. Bu tarihten itibaren bir sonraki yarılanma tarihine yani yaklaşık Mayıs 2024 yılına kadar 6.25 Bitcoin ödülü alabiliyorsunuz. Tahmini 2140 yılında da Bitcoin üretimi sonlandırılacağı belirtiliyor. Bundan sonra artık sadece blok zincirindeki işlem ücretlerinden yararlanabileceksiniz.
Bitcoin Yarılanma Neden Önemlidir?
Bitcoin, 21 milyon üretimle sınırlı bir arza sahiptir. Arz süresini uzun vadeye yaymak amacıyla Satoshi Nakamoto, blok yarılanmasını getirmiştir. Bunu da enflasyonu dengelemek amacıyla yapmıştır. Bitcoin yarılanması, herhangi bir denetim mekanizması veya merkezi otorite olmadan gerçekleşmektedir.
Having (Bitcoin yarılanması) zamanla daha az Bitcoin yayınlanmasını sağlıyor. Böylece, Bitcoin’in değerini yüksek tutmak amaçlanmaktadır. Bu yöntem, fiziki para birimleriyle tamamen zıt bir anlayışa hakimdir. Fiziki para birimleri, enflasyonun etkisiyle zamanla değer kaybederken, Bitcoin’in kıtlık denetimi sayesinde değeri artmaktadır.
Yarılanma, hem ağın sürdürülebilirliğini sağlıyor hem de teorik olarak fiyatların artmasına vesile oluyor. Çünkü sınırlı arza sahip olduğundan, varlığın değerinin artması bekleniyor. Arzın sınırlı olması, ödülün ortalama her dört yılda bir yarıya indirilmesi, madencilerin ilgisini azaltabilir. İlgiyi yüksek tutmak adına, Bitcoin’in değerinin yüksek tutulması gerekmektedir. Aksi takdirde ilerleyen dönemlerde kazançları yarı yarıya düşen madenciler, artık bu işi yapmak istemeyeceklerdir.
Bitcoin Yarılanmasının Bitcoin’e Etkisi
2020 yılında üçüncü Bitcoin ödül yarılanmasının gelmesi üzerine, Bitcoin hakkında sorular artmaya başladı. Özellikle, yarılanma sonrasında Bitcoin’in akibeti merak edilmeye başlandı. Yarılanma sonrasında Bitcoin’in değerinde artış veya azalma olacağı soruları sıklık kazanmaya başladı.
Konu hakkında ortak bir görüş hakim değil. Bu konuda ekonomistler, uzmanlar, analistler fikir ayrılığı yaşıyorlar. Olaya teorik yaklaşan analistler, altını örnek vererek, sınırlı arza sahip olan her değerli varlığın, değerinin zamanla artması fikrinde birleşiyorlar. Dijital dünyaya şüpheyle yaklaşanlar da geleceğe olumsuz bakıyorlar.
Duruma daha gerçekçi yaklaşanlar, her yarılanma sonrasında Bitcoin’in değerindeki artışları örnek gösteriyorlar. Bunu da ilk halving işlemi sonrasında BTC/USD paritesi 11 dolar civarındayken, 1 yıl sonrasında Bitcoin’in 1135$ seviyelerine artış göstermesiyle vurguluyorlar. İkinci yarılanma döneminde istenen yükseliş sağlanamasa da yine bir yıl sonrasında Bitcoin altın çağını yaşayarak 20 bin doları gördü. En son yarılanma ise 2020 yılının Mayıs ayında gerçekleştiğinde ise 8750$ seviyelerinde fiyatlanırken tekrar bir buçuk yıl sonra yani 10 Kasım 2021 tarihinde tüm zamanların en yüksek seviyesine gelerek 69000$ seviyelerine kadar bir yükseliş gösterdi. Günümüze geldiğinde de, bir Bitcoin 19000$ seviyelerinde fiyatlanıyor.
Bir sonraki yarılanma 2024’ün Mayıs ayında olması bekleniyor. Geçmiş örneklere bakıldığında akıllara “Acaba Bitcoindeki bir sonraki boğa sezonu 2024 yılında mı başlayacak?” sorusu geliyor.