Kripto para dünyasına yabancı olanlar için “Coin burn” ya da Türkçesiyle “Coin yakma” pek bir anlam ifade etmeyebilir. Fakat kripto para yatırımcıları için büyük anlam taşımaktadır. Genellikle, ilgili coinin sayısı azaltılarak, değerinin artış göstermesi hedeflenmektedir. Bu yazımızda coin yakma hakkında detaylı bilgiyi bulabilirsiniz.
İçerik Başlıkları
Coin Burn Nedir?
Belirlenen bir kripto paranın belli bir kısmının kalıcı olarak dolaşımda çıkarılması işlemine coin burn, Türkçesiyle coin yakmak anlamına gelmektedir. Bu uygulama kripto para ekosisteminde oldukça yaygındır. Coin yakma işlemi birçok amaç altında yapılabilmektedir. En önemli amacı, yakılan coinin değerinin arttırılmasıdır. Bazı yatırımcılar, yanlış işlemler sonrasında kaybolan kripto paralarıyla bu yakma işlemini karıştırmaktadır. Burada dikkat etmeniz gereken husus, yakma işleminden sonra yakılan miktar toplam arzdan düşülmektedir.
Yakma işlemini özel ve tüzel kişiler gerçekleştirebilir. Bu işlem yapılmadan önce işlemi yapacak kişilerin kripto para cüzdanları incelenmektedir. Daha sonra, yakılmak istenen miktar cüzdanda yer alıyorsa yakma işlemi gerçekleştiriliyor. Yakma işlemiyle birlikte arzdan düşülmüş oluyor. Yakma işlemi, kalıcı olarak yok etmektedir. Yakılan coinler arzdan düşmekle kalmaz, piyasadan çıkar ve bir daha kullanılamazlar. Özel anahtarı olmayan bir cüzdana veya akıllı sözleşmeye gönderilirler. Bir daha da geri döndürülemezler.
Blockchain (blok zinciri) üzerinde herhangi bir yakma işleminin yapılıp yapılmadığı kontrol edilebilmektedir. Örneğin, Ripple kripto para birimi, fee ücretlendirmesi için kripto para yakma işlemi yapmaktadır. Aynı zamanda ICO sürecindeki bazı kripto para birimleri, yatırımcıların güvenini kazanmak adına arz sonrasında kalan kripto paraları yakmaktadır. Bunu yapmanın önemli sebeplerinden biri ICO sürecinde olan kripto para biriminin tekel olarak algılanmasını önlemektir.
Bazı girişimcilar, coin yakma işlemini yeni bir kripto para birimi oluşturmak amacıyla yapmaktadır. Belirli bir miktar yaktıktan sonra, yakılan miktar kadar yeni bir kripto para birimi oluşturabiliyorlar.
Coin yakma işlemini gerçekten yapılıp yapılmadığı Proof of Burn yöntemiyle kontrol edilebilmektedir. Bu yöntemin algoritması, ilgili private keyin yakılmadığını teyit etmek için özel olarak geliştirilmiştir. Blok zinciri tabanlı çalışan tüm kripto para birimlerinde bu yöntem kullanılabilmektedir.
Coin yakma işlemi, daha ziyade stablecoinlerde büyük önem arz etmektedir. Bu coinler belli bir varlığın değerine sabitlendikleri için, yakma işlemi sayesinde fiyat aralıkları sabit tutulmaktadır.
Coin Burn Yapan Coinler Hangileridir?
DeFi (Merkeziyetsiz Finans) protokollerinin yükselmesiyle birlikte blok zinciri dünyasında coin yakma işlemi daha yaygın hale gelmiştir. Ripple, Tether ( USDT) gibi birçok kripto parayla yakma işlemi yapılabilmektedir. Tether (USDT) gibi stabil coinler, fiyat sabitlemek için, Ripple de işlem ücretleri için yakma işlemleri yapmaktadır. Örneğin; Tether, normalde 1 dolara sabitlenmiş durumdadır. Sistemsel bir hatadan dolayı 5 milyar dolarlık coin oluşması sonucunda, değer kaymasını önlemek için bu coinleri yakmıştır. Ripple (XRP) de sistemini korumak için yapılan her işlemden ücret almakta ve bunları yakmaktadır.